پایگاه رسمی علی‌رضا پنجه‌یی

ترجمه ی شعر باران و خاک علی رضا پنجه ای به آلمانی

محمد رضا مباشر حدود 20 سال از زندگی اش را در آلمان سپری کرده است. با او  زمانی که سردبیری مجله گیلان زمین را داشتم، آشنا شدم؛ اصالتا از مباشرهای  صومعه بجار کوچه رشت است. بعضا هم برای من و هم ویژه ادبی نقش  قلم به سفارش علی صدیقی ترجمه می کرد. سال هاست از او بی خبرم . هر کجا هست خدایا به سلامت دارش. همان زمان از میان شعرهایم تعداد قابل توجهی به اندازه یک کتاب  را ترجمه کرده بود تا با ناشری در  آلمان مذاکره داشته باشیم. متن ترجمه همان زمان گم شد تا امسال در خانه تکانی در انبوه پوشه های به جا مانده از دوره های متنوع روزنامه نگاری ام  پیدا شد. من به خاطر آشنایی- نسبی ام - با فن ترجمه، بسیار نگرانم که محتوای شعر  لااقل به آگاهی خواننده درست برسد. البته نیک می دانم که  دنیا و خاصه آلمانی ها منتظر نیستند که اثر درخشان علی رضا پنجه ای را بخوانند در کنار یحتمل حافظ و سعدی و مولوی یا خیام و از این دست بزرگان شعر جهان! چون بسیاری از این ترجمه ها و چاپ شدن ها در آن جا از آب خوردن هم راحت تر است. در هر حال مباشر وقت نکرد با هم بنشینیم به ویرایش شعرها، اما من برای دل قوی کردن به سهم خود سعی  داشته ام که برای خواننده و وقتش احترام بگذارم، همین جا از دوستان آشنا به ترجمه متون ادبی و زبان آلمانی می خواهم پیشنهاد های شان را برای به کارگیری در متن نهایی پیش از انتشار به صورت کتاب از طریق نظرات پایین همین پست با من در میان بگذارند. سپاس.

Übersetzung eines Gedichts:Alireza panjeei(www.panjeei.ir)
Übersetzt aus dem Deutschen ins Farsi aus:mohammadreza mobashear

Der regen und der staub

Hier…

am  fenster steht

eine kleine vase

bis Zur goldenen glegenheit der sonne

ein verliebter Mann singt in der gasse

im regens stimme

und mit dem staubsgeschmack

باران و خاک

اینجا کنار پنجره

گلدان کوچکی ست

تا فرصت طلایی خورشید

در کوچه مردی عاشق آواز می خواند

به لهجه ی باران، به طعم خاک

از کتاب همنفس سروهای جوان / 1366 علی رضا پنجه ای

استاد پیر

ویسلاوا شیمبورسکا

ترجمه: ایوُنا نُویسکا

استاد پیر

ویسلاوا شیمبورسکا

ترجمه: ایوُنا نُویسکا

بازآفرینی شعری : علی‌رضا پنجه ای

ــــــــــــــــــــــــــــ

از روزهایی پرسیدم

که هنوز جوان،

ساده و تندخو، احمق و خام بودیم.

پاسُخ داد:

- کمی از آن باقی مانده است، به جز جوانی.

پرسیدمش هنوز هم حتم می‌داند

برای بشریت چه چیزی خوب است و چه چیز بد؟

پاسخ داد:

- این مرگبارترین تخیلِ ممکن است.

از آینده پرسیدمش،

آیا هنوز برایش روشن است؟

پاسخ داد:

- زیادی کتاب های تاریخی خوانده‌ام.

در باره‌ی عکس پرسیدمش

آن قاب عکس، روی میز تحریر.

پاسخ داد:

- بودند، شدند. برادرم، عمه‌زاده، همسر برادر

همسرم، دخترکم نشسته بر زانوی همسرم،

گربه در آغوش دخترکم،

و درخت گیلاس پرشکوفه، و بر فراز درخت گیلاس

پرنده ناشناس پرّنده.

پرسیدمش

آیا هر از چندی احساس خوشبختی می‌کند.

پاسخ داد:

- کار می‌کنم.

از دوستانش پرسیدم، آیا هنوز هستند.

پاسخ داد:

- چند نفر از دستیاران سابقم هستند

که دیگر خودشان هم دستیاران سابقی دارند،

خانم لودمیلا که حرف اوّل خانه است

کسی که بسیار نزدیک است امّا در خارج کشور

دو بانوی کتابدار، هر دو لبخند به لب،

داریوش جان کوچولوی خانه ی روبه‌رو و مارکوس اورلیوس.

از سلامتی و روحیه‌اش پرسیدم

پاسخ داد:

- قهوه، سیگار وُ

بار خاطرات و اشیاء سنگین را منع کرده‌اند.

باید این حرف‌ها را نشنیده بگیرم.

از باغچه و نیمکت باغچه پرسیدم.

پاسخ داد:

- درشب صاف ، آسمان را می‌پایم

شگفتا که چقدر در آن، نقطه نظرهای زیادی وجود دارد

ــــــــــــــــــ

منبع: شب بخارا http://bukharamag.com/1392.01.3439.html

1

راشی

گرگ و میش

تی دونه چوم

نه گرگ – نه میش

برگردان:

راه روستایی

گرگ و میش

دو چشم ات

نه گرگ – نه میش

2

ارسو

          ارسو

                 پوشت

بی پوشت بو

ا دیلی کی بشکنه یی

برگردان:

اشک پشت اشک

بدون پشتیبان بود

این دلی که شکسنی

3

خودا تی نامه دانه

دِ  هی کس!

بی کسانه کس

هی کسانه کسه

برگردان:

خدا نام ات را می داند

دیگر هیچ کس

کسِ بی کسان

کسِ هیچ کسان است

4

بیسام  تی رافا

                           نامویی

بامویی؟

می ناجه بو کی شوون دوبو

برگردان:

چشم به راه ات شدم

نیامدی

آمدی؟

آرزویم بود  که داشت می رفت

5

                                                           جه یونسکو طرف 21 مارس میلادیه روزِ  شعر نام بنائید اه روزِ رِِ ِ  

----- 

وا ایتا کوتا شعر بگم

                           " گیله­ وا"ره

وختی

می چومه دونیایه که

 گرده پرگارِ مانستن

                       خاله  ر ِ 

 برگردان:

                                                  از سوی یونسکو 21 مارس میلادی را روز شعر نام نهاده اند

                                                                                           برای این روز

-----                         

باید شعری کوتاه بنویسم برای "گیله وا"*

وقتی چشمان ام  دنیا ست

که می گردد پرگارسان

                               بر گرد نقطه

--------------------

*نشریه گیلکی زبان که به مدیر مسوولی محمد تقی پور احمد جکتاجی در رشت منتشر می شود

6

اونقدر

دور و نزدیک

                 ناجه دارم

کی او

     کور سو سیتارانم

                        اونه  قد نیده

برگردان:

آن قدر

آرزوی دور و نزدیک دارم

که آن ستاره های کم سو هم

                                     به آن نمی رسند               

دوری

پُر زمات نیه

جه تی ور بوشوم

اما نانم

تقویم مئن

چره طوفان دکفته

برگردان:

دوری

---

دیر زمانی نمی شود

که از کنارت رفته ام

اما نمی دانم چه را

میان تقویم

طوفان افتاده است

اوخان

تی چوم به­ راهم

نانی ا َ دیله مئن

                     تاراف تاراف

سنگ که نیه زئن دره

خُب گوشادن

تی نام ِ کی اوخان داره

برگردان:

پژواک

----

 چشم به راه ات هستم

نمی دانی

میان این دل

بوم بوم

سنگ نیست که دارد می زند

به خوبی گوش دار

نام توست که پژواک می دهد

مه ­گیفته­ گی

اوشن­ تر

                          اشن تر

تو مره فاندری

                         من تره

مه­ گیفته­ گی !

امی تشتِِ رسوایی یه

                          کیه که زئن دره

برگردان:

ماه گرفتگی

آن سوی

                این سوی

تو به من می نگری

                           من تو را

ماه گرفتگی!

تشت رسوایی ما را

 کیست که  دارد می زند

رافا

می رافا ایسایی؟

راشی مئن چوم به­ راهَ­م

تو که گوفتی

ایتا مهتاب شبه آیم به­ تی ور

برگردان:

چشم به راه

_____

چشم به راه مانده ای

توی راه روستایی

چشم به راه می مانم

تو که می گفتی

مهتاب شبی 

                 می آیم کنارت

خوشکه دیل

                                    اباذرِ غُلامی صاف ُ سادهِ دیله­ ره

تی دیل خوایه

من که قطره­ ی مه

تی دیله دریا مئن

                      ببارم

نانی جه غورصه

او ابری که انه دیل

                        مره بیگفته­ بو

ا َ دور و زمانه گورخانه مانستن

ا َنه جه ریشه خوشکه کود

برگردان:

دل  خالص

____

                           برای دل بی ریای اباذر غلامی

دل ات می خواهد

من که قطره هستم

میان دریای دل ات ببارم

نمی دانی از غصه

آن  ابری که  دل اش برای ام گرفته بود

چرخ این روزگار

چنان رعد و برق

آن را از ریشه خشک کرد

جغله گی

جو جو

جی جی

چو چو

نانم چی شه ا َ دونه تپه ره نام ناهان

هانه دانم

پر زمات ِ سال مئن

گوفتیمی:

جو جو

جی جی

چو چو

برگردان:

بچه گی

----

جو جو

جی جی

چو چو

نمی دانم چه می توان  این دو قله  را نامید

همین  را می دانم

که سال های دور می گفتیم:

جو جو

جی جی

چو چو

بابا خان تیرکمان

ا َ شعرانا

پنجاه پنجاه

بازار مجه فادی

ایتا تورشه کونوس­ هم

تره فانده

هنه واسی یه کی

دو کیسه اشرفی

ا َ دیله پُر غورصه ­یه فادی

ایتا "بشرا" کوجی شعر مره هم

                                               طاق نزنه!

85-2-13

برگردان:

رنگین کمان

------

این شعرها را

پنجا تا  پنجاه تا  هم که بدهی به بازارگرد

بک ازگیل ترش هم به ات نمی دهد

هم از این روست که

دو کیسه اشرفی

اگر به این دل پر از غصه بدهی

*محمد بشرا،  شاعر و مردم شناس گیلان پژوه

نیفرین

د دس فارس نیه

تی دونه لیموآن

وا بپوخه ئو لیمو داره جور

برگردان:

نفرین

 دیگر در دسترس نیست

 دو لیمویت

الهی بپوسد همان  بالای درخت لیمو

اندیشه های کهنه، زیربنای اندیشه های نو

مجله دادگر شماره نوروز۹۲:از علی رضا پنجه ای، شاعر، روزنامه نگار و نظریه پرداز ادبی، خواستم تا ابتدا نگاهی جامعه شناسانه نسبت به خاستگاه آثار هنری و تاثیر بسترهای جامعه بر کم و کیف این آثار داشته باشد؛ او اینگونه سخن خود را آغاز کرد:

">علی رضا پنجه ای الشاعر،الصحافي و Poet and literary critic and journalist Alireza Panjeei

(( موجودیتِ ادبیات مانند هر پدیده و دست آورد دانش بشری، به همه ی عناصر نقشمند در مناسبات و وضعیت های تاثیر گذار هستی و جامعه، از عوامل ژنتیک تا سیاست، اقتصاد، تاریخ، فرهنگ، اقلیم ، زمان و...، بگیرید تا مراودات افراد در جامعه ی انسانی، مرتبط است. بنابراین هرگونه اتخاذ تدابیر داخلی و خارجیِ مبتلا به جامعه، با شدت و حدت در کمیت و کیفیت ، در چگونگی آفرینش های ادبی، هنری و دانشوری دخیل است؛ برنامه ریزی و تدابیر تصمیم سازان و تصمیم گیران همه وهمه تعیین کننده ی چند و چونی آثاری ست که برای آیندگان به غنیمت و یادایاد می نهیم. پر واضح است که آیندگان ما، از ماهیت این آفرینه ها، به نقد تاریخ و ادبیات این کهن بوم و بر خواهند نشست؛ تاریخ و چالش پیش روی ما رودربایستی نمی شناسد و بی پرده با آیندگان سخن خواهد گفت. بنابراین، میان مایگان و سفلگان و سوداگران را در تاریخ جایی نیست که اگر هم باشد، دو قلم ناسزا بیش عایدی یی نخواهد داشت)). پنجه ای همچنین ادامه داد:

((روند جامعه به گونه یی ست که نخبگان و تاثیر گذاران به حاشیه رانده شده اند و خروجی طبیعی چنین روندی نمی تواند طراوت در اتمسفر هر نوع خلاقیتی و از جمله "شعر" ایجاد کند؛ البته برخی از این کاستی ها، متوجه ی فرهنگ مراودات و مناسبت های لایه های درون جامعه، بدون دخالت دولت، است؛ نخبگان بعضاً درویش خصال اند و میان مایگان همیشه خود را به نقشِ جایگزینیِ نخبگان در جامعه تحمیل کرده اند. حال در چنین تصویر و تصوری از جامعه چگونه می توان انتظار ظهور چهره های نوظهور داشت؟ آن هم بدون نشریات ادبی جریان ساز، که می باید توسط جریان سازان نخبه و سرآمدن تاثیرگذار روزنامه نگاری ادبی، و نه میان مایگان، منتشر شوند؛ در واقع ما باید خود را به وضعیت نشاط اجتماعی نزدیک کنیم تا از آن به چشم انداز خلاقیت روزآمد نظر داشته باشیم. مخلص کلام در پاسخ به پرسش نخست، باید به اجمال بیفزایم: در گیلان همیشه بستر لازم لااقل برای رشد هنر و ادبیات بوده است. ما صرفاً نیازمند اتمسفر لازم هستیم و البته افتادن سرنوشت چرخ، به دست گردانندگان نخبه ، کارآمد و دلسوز که بتوانند با دمیدن طراوت به جامعه در هیات "روح القدس" ما را به مدینه ی فاضله و اتوپیای مان برسانند. چنین بادا)).

وی همچنین در پاسخ به این پرسش که تاثیر پیشکسوتان حوزه ی شعر و نقد ادبی در ایجاد بسترهای مفید، برای تعالی شعر جوان چگونه است؟ اعتقاد دارد: ((تعداد دانشی مردان حوزه ی شعر، داستان و نقد که به جز خلاقیت مستقیم ادبیات، معلمی هم پیشه کنند تا بتوانند در معرفی آینده سازان این کهن بوم ، خصوصاً گیلان زمین، نقش ایفا کنند بسیار کم اند. بنابراین باید قدرشان را دانست و نگذاشت تا گوشه گیری کنند که دود این واکنش به چشم نوآمدگان خواهد رفت. البته نباید از نقش سردبیران و دبیران کارآمد و جریان ساز و دلسوز نشریات تخصصی، و نه عوام پسند، در معرفی شاعران، منتقدان و داستان نویسان این سرزمین غافل ماند. صریح بگویم ما در عرصه ی هنر و ادبیات به یک مدیر و کارگردان با هوش و دلسوز نیازمندیم که بتواند با هماهنگی همه جانبه با تصمیم گیران و تصمیم سازان با خلاقان، نقش مند ظاهر شود)).

علی رضا پنجه ای در پایان و در پاسخ به این پرسش که آینده ی شعرِ ایران و به تبعِ آن گیلان را چگونه پیش بینی می کند، معتقد است:

((هر چه از آسیب شناسی ها و کاستی های بر شمرده فاصله بگیریم با چشم انداز روشن تری مواجه ایم.شعر ما به دو قسم "مخاطب محور" و "زیبایی محور" تقسیم می شود؛ هنر، ادبیات و شعر "مخاطب محور" خود را تا دریافت متن توسط پایین ترین لایه های فرهنگی جامعه تنزل می دهد؛ هنر، ادبیات و شعر "زیبایی محور" اما تلاش دارد تا با مواجه نمودن "او" یی که به جُست و جوی زیبایی در خلاقیت است، به زبان اشاره، ما را با شگفتی های نهان در لایه های اندیشه ی زبانِ شعر مواجه گرداند؛ مهم در این میان دسته بندی های موسوم به "شعر ساده" و شعر "زبان محور" و "شعر دیداری" نیست بلکه مهم"ذات شعر" است و بس؛ من نیز در آستانه ی سال نو(1392 خورشیدی) آرزو دارم تا "اندیشه های کهنه" نقش زیربنای "اندیشه های نو" را ایفا کنند و به طور روزآمد هر سال "نو" جامه ی "نو" بپوشند؛ سال نو خانه ی (اندیشه ی) نو مبارک!)).

لغو برگزاری جایزه‌ی شعر منصور بنی‌مجیدی

» سرویس: فرهنگي و هنري - ادبيات و نشر

کد خبر: 92041106212

سه‌شنبه ۱۱ تیر ۱۳۹۲ - ۰۸:۱۰

علیرضا پنجه‌ای علت ادامه نیافتن جایزه‌ی شعر منصور بنی‌مجیدی را مشکلات شخصی خانواده‌ی این شاعرِ فقید عنوان کرد.

پنجه‌ای در پنجمین سال‌گرد درگذشت منصور بنی‌مجیدی در گفت‌وگو با خبرنگار ادبیات خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با اشاره به متوقف شدن برگزاری جایزه‌ی شعری که به نام این شاعر فقید راه‌اندازی شده بود، اظهار کرد: برگزاری این جشنواره طبق وصیت آن مرحوم صورت گرفته بود که به دلیل برخی مشکلات شخصی و خانوادگی، از سوی خانواده‌ی آن مرحوم لغو شد.

این شاعر افزود: دوره‌ی اول جایزه‌ی بنی‌مجیدی در سال 88 و هم‌زمان با اولین سالگرد درگذشت او برگزار شد، اما دوره‌ی دوم نیمه‌کاره رها شد و پس از آن هم ادامه نیافت.

پنجه‌ای همچنین به استقبال خوبی که از این جایزه شده بود، اشاره و اظهار کرد: استقبال خوبی از طرف شاعران جوان سراسر کشور از این جایزه شده بود، به طوری که داوری آثار ارسال‌شده وقت زیادی از ما گرفت.

او افزود: من هرگز داوری جایزه‌ای را نمی‌پذیرم که در آن زد و بند و مافیا وجود داشته باشد، اما داوری آثار ارسال‌شده به جایزه‌ی بنی‌مجیدی به حدی سالم بود و عدالت در آن رعایت می‌شد که تصمیم گرفتم داوری شعرها را بپذیرم.

به گزارش ایسنا، منصور بنی‌مجیدی، شاعر، سال 1334 در آستارا متولد شد. او با تشکیل کانون ادبی «شهریار» اداره‌ی ارشاد آستارا و انتشار کتاب «شعر امروز آستارا» و گاهنامه‌ی ادبی «ترلان» وارد فعالیت‌های ادبی شد. مجموعه‌های «این ابر در گلو مانده»، «بر بام خود آشفته می‌وزم»، «بهاری از خاکستر پاییز»، «بانوی باد شب‌نامه پخش می‌کند»، «قرائت دوم من تویی»، «سهم من همیشه دلتنگی است»، «دیگر نمی‌توانم شاعر بمانم» و «ساعت‌های بی‌خیزاب» (گزیده‌ی شعرها) از آثار منتشرشده‌ی او هستند.

دو کتاب بیژن کلکی با عنوان‌های «ترانه‌هایی برای آلکاپون» و «نیامدی اسم آب یادم رفت» هم به ‌کوشش بنی‌مجیدی به‌ چاپ رسیده‌اند.

بنی‌مجیدی در 11 تیرماه سال 1387 بر اثر ابتلا به سرطان پانکراس، در 53 سالگی از دنیا رفت.

انتهای پیام

کد خبرنگار: 71478

تکمله  :

سلام. لطقا  عبارت "علت ادامه نیافتن جایزه‌ی شعر منصور بنی‌مجیدی را مشکلات شخصی خانواده‌ی این شاعرِ فقید عنوان کرد" را چنین تصحیح بفرمایید:علت ادامه نیافتن جایزه‌ی شعر منصور مربوط به  بخش داوری نبود و خانواده ی آن زنده یاد از آن آگاهند. 

پس از چاپ این خبر  براساس اطلاع واصله از فرزند ایشان امین که وظیفه  ی دبیری این مهم را برعهده داشتند،  عنوان شد از  مشکلات پیش روی خانواده ی زنده یاد منصور، می توان به عدم دریافت مجوز برای برگزاری مراسم جایزه ی شعر منصور  اشاره داشت. سپاس.